Het ervaringsverhaal van Pieter-Jan de Ruiter
Vier dagen per week werk ik als groepsleerkracht op een montessorischool. Daarnaast onderzoek ik vanuit de afdeling Personeelszaken personele vraagstukken binnen mijn schoolbestuur.
Opleiding & werk
Van vrij jongs af aan wilde ik al in het basisonderwijs werken. Daarom ben ik na het behalen van mijn havodiploma naar de pabo gegaan. Door twee leuke stage merkte ik al snel dat lesgeven goed bij mij past. Helaas miste ik op de pabo de uitdaging en verdieping die ik zocht, waardoor ik na het behalen van mijn propedeuse de overstap maakte van de reguliere pabo naar de Academische Pabo (ACPA) in Leiden. Gedurende die vier jaar en tijdens mijn master Onderwijskunde aan de UvA ontdekte ik dat ik naast lesgeven ook onderzoek doen en nadenken over onderwijsbeleid erg leuk vond. Vooral vraagstukken die betrekking hebben op de persoonlijke en professionele ontwikkeling van leerkrachten vond ik erg interessant.
Na de opleiding
Na mijn afstuderen had ik behoorlijke twijfels of ik wel het basisonderwijs in moest gaan. Lesgeven vond ik nog steeds leuk, maar tegelijkertijd was ik bang dat ik maar weinig met mijn academische achtergrond in het basisonderwijs kon doen. Mijn twijfels heb ik voorgelegd aan mijn schoolbestuur en samen zijn we tot het idee gekomen dat ik één dag in de week werkzaam ben op de afdeling Personeelszaken van mijn schoolbestuur en dat ik de andere dagen van de week voor de groep sta. Op de dagen dat ik bij Personeelszaken werk, onderzoek ik welke loopbaanmogelijkheden we als werkgever kunnen vormgeven voor leerkrachten die op zoek zijn naar een extra uitdaging naast het lesgeven. De focus ligt daarbij op functieverbreding en afwisseling in werkzaamheden, waarbij de leerkracht lesgeven combineert met een andere rol binnen de school of het bestuur. Voor mijzelf biedt de combinatie van lesgeven en onderzoek doen de uitdaging die ik zocht, waarin ik zowel mijn academische vaardigheden en kennis als mijn leerkrachtvaardigheden het best kan benutten en ontwikkelen.
Meerwaarde academische achtergrond
Academisch opgeleide leerkrachten hebben denk ik de juiste vaardigheden en kennis in huis om de schakel te zijn tussen beleid en praktijk en zo van meerwaarde te zijn voor het onderwijs. Ik merk dat zelf bijvoorbeeld wanneer ik ervaringen uit de praktijk meeneem als ik meehelp beleid te ontwikkelen of onderzoek doe. Dan denk ik meteen na over de praktische consequenties van een beslissing of hoe aanbevelingen het beste geformuleerd kunnen worden. Andersom begrijp ik als leerkracht beter waarom bepaalde dingen in school georganiseerd zijn zoal ze zijn en hoe beleid bedoeld is.
Daarnaast helpt het dat wij als academici een sterker ontwikkeld analytisch denkvermogen hebben en we door onze achtergrond beter in staat zijn mee te denken over onderwerpen op school- en bestuursniveau. Zelf vind ik het ook erg leuk om op een wat innovatievere wijze les te geven, bijvoorbeeld door zelf lessen vorm te geven, activiteiten in het Skillslab te organiseren of een nieuwe aanpak uit te proberen. Ik denk dat onze onderzoekende en nieuwsgierige houding daarbij helpt.
Om de meerwaarde van onze academische achtergrond tot uiting te laten komen, merk ik dat het belangrijk is om daar zelf het voortouw in te nemen. Bijvoorbeeld door zelf met een concreet voorstel te komen hoe jij met jouw academische vaardigheden de onderwijskwaliteit bij jou op school kan verbeteren. Daarnaast is het fijn als je schoolbestuur de professionele ontwikkeling van leerkrachten serieus neemt en leerkrachten op hun talent inzet. Naarmate functiedifferentiatie op basis van unieke eigenschappen en kwaliteiten, zoals opleidingsachtergrond, meer werkelijkheid wordt, ontstaan er meer mogelijkheden om gebruik te maken van de meerwaarde van academische leerkrachten.
Toekomst
Ik hoop dat ik lesgeven nog lang kan combineren met het doen van onderzoek en het ontwikkelen van beleid binnen (of buiten) mijn schoolbestuur. Aangezien ik zelf op een school met een vernieuwend onderwijsconcept werk, lijkt me het ook leuk om meer onderzoek naar vernieuwingsonderwijs te doen. Mocht de kans zich voordoen, dan lijkt het me verder een leuke uitdaging om lesgeven te combineren met een baan bij de Inspectie van het Onderwijs of het ministerie van OC&W. Mogelijkheden genoeg!